Στη σημερινή συνάντηση των 13 Περιφερειαρχών με τους
Υπουργούς Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Κωστή Χατζηδάκη και
τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη τέθηκαν τα κρίσιμα ζητήματα που
αφορούν το ρόλο των Περιφερειών στη νέα Προγραμματική Περίοδο του ΕΣΠΑ
2014-2020.Ειδικότερα οι Περιφερειάρχες που πήραν τον λόγο έθεσαν
επιτακτικά τα εξής:
Ως προς τον προγραμματισμό για τη νέα προγραμματική περίοδο
2014-2020 και κυρίως η κατανομή των πόρων μεταξύ των τομεακών και των
περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων. Ειδικότερα οι 13 Περιφέρειες απαιτούν την κατοχύρωση του πολυτομεακού και
πολυταμειακού χαρακτήρα με την ενσωμάτωση στα ΠΕΠ των χρηματοδοτήσεων του
Αγροτικού Τομέα, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του Ταμείου Συνοχής.
Παράλληλα κατέθεσαν προτάσεις για την ουσιαστική απλούστευση
των διαδικασιών απορρόφησης των κονδυλίων της τρέχουσας προγραμματικής
περιόδου.
Οι Περιφερειάρχες τόνισαν στον Υπουργό Εσωτερικών κ.Στυλιανίδη ότι η εξασφάλιση της απρόσκοπτης χρηματοδότησης των Περιφερειών με την απόδοση στο ακέραιο των θεσμοθετημένων πόρων αποτελεί ζήτημα επιβίωσης του θεσμού.
Οι Περιφερειάρχες τόνισαν στον Υπουργό Εσωτερικών κ.Στυλιανίδη ότι η εξασφάλιση της απρόσκοπτης χρηματοδότησης των Περιφερειών με την απόδοση στο ακέραιο των θεσμοθετημένων πόρων αποτελεί ζήτημα επιβίωσης του θεσμού.
Συγκεκριμένα τονίστηκε ότι η χρηματοδότηση των Περιφερειών
υπολείπεται κατά πολύ από το επίπεδο των πόρων που δικαιούνται από το νόμο. Για
το 2012 ως τακτική επιχορήγηση δόθηκε μόνο το ποσό των 42,3 εκατομμυρίων ευρώ
ενώ παραμένει σε εκκρεμότητα οφειλόμενο ποσό περί τα 136 εκατομμύρια ευρώ. Η
επίσης πενιχρή χρηματοδότηση των Περιφερειών μέσω του ΠΔΕ έχει ως αποτέλεσμα να
μην μπορούν να υλοποιήσουν αναγκαίες δράσεις όπως η συντήρηση και επισκευή του
οδικού δικτύου, η αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών της πολιτικής προστασίας και
φυσικών καταστροφών.
Επιπρόσθετα, σημαντικοί πόροι που συνδέονται με την άσκηση
πρόσθετων αρμοδιοτήτων που έχουν δοθεί στις Περιφέρειες όπως οι μεταφορές
μαθητών δεν έχουν εξασφαλιστεί ακόμα με κίνδυνο να είναι αδύνατη η άσκησή τους.
Υποστήριξαν επίσης την αναγκαιότητα καθιέρωσης του
προληπτικού ελέγχου και την ταυτόχρονη κατάργηση των εντελλομένων καθώς και την
θεσμοθέτηση ενιαίου εργολαβικού οφέλους 18% για όλα τα δημόσια έργα και
κατέθεσαν αναλυτικό υπόμνημα με τις προτάσεις τους.
Αμέσως μετά τη συνάντηση ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Κωστής
Χατζηδάκης δήλωσε τα εξής:
Συζητήσαμε σήμερα με την Ένωση Περιφερειών τα ζητήματα που
αφορούν στις ελληνικές Περιφέρειες, το ζήτημα της χρηματοδότησής τους για να
επιτελέσουν το ρόλο τους, αλλά ειδικότερα και στα θέματα που αφορούν στο ΕΣΠΑ,
τη διαχείριση του σημερινού ΕΣΠΑ όπου επιδιώκουμε να πιάσουμε να πετύχουμε τους
στόχους που έχουν τεθεί από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είμαστε
αισιόδοξοι ότι με την προσπάθεια όλων τα πράγματα θα πάνε καλά, αλλά μιλήσαμε
και για την προετοιμασία του νέου ΕΣΠΑ.
Το νέο ΕΣΠΑ δεν θέλουμε να είναι ακόμη ένα ΕΣΠΑ, αλλά κάτι
διαφορετικό, κάτι καινοτόμο, κάτι που θα αφήσει ένα αποτύπωμα στην προσπάθεια
για την ανάπτυξη.
Μιλάμε λοιπόν με τις ελληνικές Περιφέρειες διότι θέλουμε να
έχουν ένα ουσιαστικό ρόλο στον αναπτυξιακό σχεδιασμό όχι στα λόγια, στην πράξη.
Θέλουμε τα προγράμματα να είναι ξεκάθαρα, ο σχεδιασμός να είναι σαφής. Κάθε
Περιφέρεια να έχει ένα δικό της πρόγραμμα που να το διαχειρίζεται, σε
περιφερειακό επίπεδο να γίνονται τα προγράμματα που πράγματι αφορούν τις Περιφέρειες
και να μην επιχειρούν τα Υπουργεία να τις υποκαθιστούν και τα προγράμματα να
είναι πολυταμειακά και πολυτομεακά, έτσι ώστε η προσπάθεια για την ανάπτυξη να
είναι συγκροτημένη και σφαιρική.
Υπήρξε σύγκλιση απόψεων, οι κατ' αρχήν προτάσεις της ελληνικής
Κυβέρνησης για το νέο ΕΣΠΑ θα υποβληθούν στις Βρυξέλλες στο τέλος Αυγούστου. Είμαστε
σε επαφή με τις Περιφέρειες και για τις σκέψεις και τις συζητήσεις οι οποίες θα
γίνουν από εδώ και πέρα.
Ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ κ. Γιάννης Σγουρός δήλωσε: Θέλουμε να ευχαριστήσουμε
τον Υπουργό Ανάπτυξης τον κ. Χατζηδάκη για την άμεση ανταπόκριση στο αίτημα που
υποβάλλαμε και οι 13 Περιφερειάρχες να συναντηθούμε μαζί του να συζητήσουμε
πρώτον το θέμα της απορροφητικότητας για το απερχόμενο ΕΣΠΑ 2007 - 2013 και το
δεύτερο το νέο επιχειρησιακό που είναι το 2014 – 2020.
Για το πρώτο, για το 2007 – 2013 υπάρχει σύγκλιση για να
μπορέσουμε να απορροφήσουμε όσο το δυνατό πιο γρήγορα τα κονδύλια αυτά από τους
κοινοτικούς πόρους για να μπορέσουμε να πιάσουμε το στόχο μας. Αυτό λοιπόν και
οι 13 Περιφέρειες θα προσπαθήσουν το καλύτερο δυνατό, ώστε να πετύχουμε το
στόχο μας.
Το δεύτερο, που πάλι επίσης υπάρχει σύγκλιση απόψεων με το
Υπουργείο Ανάπτυξης και αυτό θέλουμε να ευχαριστήσουμε τον Υπουργό τον κ.
Χατζηδάκη ο οποίος αντιλαμβάνεται πλέον ότι με την πολυδιάσπαση που υπήρχε τα
προηγούμενα χρόνια με τα διάφορα κοινοτικά προγράμματα και τα πλαίσια στήριξης,
δεν βγήκε χωριό.
Άρα συμφωνούμε ότι πρέπει οι Περιφέρειες να ενισχυθούν σωστά
και σε στελεχιακό δυναμικό, αλλά και να μην υπάρχει πολυδιάσπαση στα κονδύλια,
δηλαδή ένας φορέας να εκτελεί το έργο, μαζί φυσικά και με τη συνδρομή των Υπουργείων στα μεγάλα έργα, ώστε να έχουμε
αποτέλεσμα και να μην έχουμε τα προβλήματα του ’07-’13.
Τέλος θέλω να πω –που το έχουμε τονίσει πολλές φορές- ότι
όταν υπάρχει ειλικρινής συνεργασία και συνοχή, τότε το αποτέλεσμα θα είναι
θετικό. Αυτό το καταθέτω σήμερα για πρώτη φορά μετά από ένα χρόνο ότι η
συνεργασία και η συνοχή θα φέρει το καλό αποτέλεσμα. Ήδη όλοι θα προσπαθήσουμε
30/6 να πιάσουμε το μνημονιακό στόχο και εν συνεχεία μετά πάλι όλοι μαζί 31
Δεκεμβρίου του 2013 να προσπαθήσουμε να ολοκληρώσουμε τις εντάξεις και τις
συμβάσεις ώστε το ’14 και το ’15 να γίνουν τα έργα.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ.
Κώστας Αγοραστός ζήτησε το νέο Πρόγραμμα να είναι πολυτομεακό και πολυταμειακό και
να περιλαμβάνει το Ταμείο Συνοχής και το Γεωργικό Ταμείο καθώς και τις
απαιτούμενες εκχωρήσεις για την πληρότητα των Περιφερειακών Προγραμμάτων.
Παράλληλα έθεσε και τα εξής ζητήματα:
§ Ο προγραμματισμός
για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020 και κυρίως η κατανομή των πόρων
μεταξύ των τομεακών και των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων.
§ Η απλούστευση των
διαδικασιών απορρόφησης των κονδυλίων της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.
§ Η εξασφάλιση της
αναγκαίας χρηματοδότησης των περιφερειών μέσω των ΚΑΠ, του ΠΔΕ και των
μεταβιβαστικών πληρωμών για την άσκηση καίριων αρμοδιοτήτων όπως οι μεταφορές
μαθητών, οι κωνωποκτονίες κ.ά.
§ Τα θεσμικά
ζητήματα που αφορούν τις περιφέρειες.
Όπως ανέφερε ο κ. Αγοραστός: «Στο
πλαίσιο των διαδικασιών του συνολικού στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη
της χώρας (Εθνικό Αναπτυξιακό σκέλος και Συγχρηματοδοτούμενο) οι Περιφέρειες,
μεταξύ των οποίων και η Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχουν μέχρι σήμερα να επιδείξουν
έμπρακτη συμμετοχή, τόσο με την κατάθεση απόψεων και προτάσεων, όσο και με την
κατ’ ουσία εμπλοκή των Υπηρεσιών τους στις διαδικασίες σχεδιασμού. Έχει
καταστεί σαφές με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, ότι πρέπει να υποστηριχθεί
κατ’ αρχήν η διαδικασία εφαρμογής των όρων των νέων Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
σχετικά με την πολυταμειακότητα των υπό κατάρτιση νέων Επιχειρησιακών
Προγραμμάτων.
Ένα επόμενο πολύ σημαντικό σημείο, στο οποίο πρέπει κατά τη
γνώμη μας να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, αφορά την κατανομή των πόρων του Συμφώνου
Εταιρικής Σχέσης (Σ.Ε.Σ.) μεταξύ Τομεακών (ή Εθνικών) Προγραμμάτων και
Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (Π.Ε.Π.). Εάν δεν ενδυναμωθεί η
κατανομή των πόρων αυτών προς τις Περιφέρειες της χώρας μας μέσω των Π.Ε.Π.
τότε υπάρχουν βάσιμοι πλέον λόγοι για μελλοντική αποτυχία του Προγράμματος ίσως
και σε επίπεδα υψηλότερου ρίσκου από αυτό που καταγράφηκε με την υλοποίηση του
ΕΣΠΑ. Στο σημείο αυτό αξίζει να σας θυμίσω το γεγονός ότι κατά την σύνταξη και
εκκίνηση του ΕΣΠΑ περί τα έτη 2006 και 2007 υπήρξε η υπόσχεση για επένδυση των
πόρων του Προγράμματος αυτού στις Περιφέρειες της χώρας. Εν τούτοις η
δημιουργία πολλών Τομεακών Προγραμμάτων, καθώς και η πολύπλοκη δομή διοίκησης
και διαχείρισης, η οποία ακολουθήθηκε, οδήγησε σε αναξιοποίητους πόρους των
Τομεακών Προγραμμάτων τους οποίους κλήθηκαν, με σημαντική καθυστέρηση, οι
αιρετές Περιφέρειες εν τέλει να αξιοποιήσουν μέσα από προτάσεις που κατέθεσαν
στα Προγράμματα αυτά. Θεωρούμε ότι το ίδιο σφάλμα δεν πρέπει να επαναληφθεί