Ενημερωτική Συνάντηση για το πρόγραμμα VILLAGES, στο Μουζάκι

Μεταφορά τεχνογνωσίας στην Μεσόγειο, για την βιώσιμη ανάπτυξη των χωριών στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές»

Με επιτυχία διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας σε συνεργασία με το Δήμο Μουζακίου, το Δήμο Πύλης και με την τεχνική υποστήριξη της ΑΝΚΑ Α.Ε., ενημερωτική εκδήλωση την Δευτέρα 14 Ιουλίου 2014 στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δ. Μουζακίου, στο πλαίσιο του Έργου «VILLAGES» - «Χωριά», «Μεταφορά τεχνογνωσίας στην Μεσόγειο, για την βιώσιμη ανάπτυξη των χωριών στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές». Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ενθάρρυνση ενός διαλόγου μεταξύ των χωρών της Μεσογείου, προκειμένου να βρεθούν λύσεις σε ένα κοινό πρόβλημα που είναι η εγκατάλειψη της υπαίθρου. Η έξοδος των ανθρώπων, για την αναζήτηση καλύτερων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών, προς τις αστικές περιοχές δεν μπορεί να είναι μια βιώσιμη λύση, δεδομένου ότι οδηγεί αφενός σε μία μη αναστρέψιμη απώλεια της πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς, και αφετέρου αυξάνει τα οικονομικά προβλήματα καθώς και τις κοινωνικές εντάσεις. Προκειμένου να δοθούν κίνητρα στον πληθυσμό για να ζήσει στις αγροτικές περιοχές, πρέπει να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσής του, μέσα από την οικονομική και κοινωνική αναβάθμιση. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ακολούθησε αναλυτική ενημέρωση για την πορεία υλοποίησης του έργου.

Τη συνάντηση χαιρέτησε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κώστας Αγοραστός, επισημαίνοντας την χρησιμότητα υλοποίησης τέτοιου τύπου προγραμμάτων και διακρατικών συνεργασιών και τόνισε ότι σ’ αυτό το πλαίσιο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε το παρόν πρόγραμμα. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι υπερήφανη που συμμετείχε και συνέβαλε με όλες της τις δυνάμεις, να μεταφερθούν σε άλλες Περιοχές της Μεσογείου τα καλά παραδείγματα, οι πετυχημένες πρακτικές και οι αποτελεσματικές μέθοδοι που εφαρμόστηκαν στην περιοχή μας.

Η επιτυχημένη συνεργασία των 2 χωριών, του Μουζακίου και της Πύλης, αποτελεί μια καλή πρακτική, η οποία μεταφέρθηκε, στις χώρες εταίρους του Έργου της ευρύτερης Μεσογείου, όπως ο Λίβανος, η Αίγυπτος, η Τυνησία και η Παλαιστινιακή Αρχή. Η συμμετοχή των συλλογικών σχημάτων του Δίπολου Μουζακίου - Πύλης, όπως οι Εμπορικοί τους Σύλλογοι, οι Συνεταιρισμοί και οι Σύλλογοι Γυναικών, οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι, οι Σύλλογοι Καταγόμενων, οι Σύλλογοι Επιχειρηματιών και γενικότερα όποια συλλογική προσπάθεια λαμβάνει χώρα, οδήγησε στην καλύτερη αποτύπωση των αναγκών και κατά συνέπεια και στην στρατηγική ανάπτυξης του κάθε πιλοτικού χωριού, που συμμετέχει στο Δίκτυο χωριών της ευρύτερης Μεσογείου.

Τα παραδείγματα που εντυπωσίασαν ιδιαίτερα τις χώρες της Νότιας Μεσογείου (Λίβανος, η Αίγυπτος, η Τυνησία και η Παλαιστινιακή Αρχή), εκτός της άριστης συνεργασίας μεταξύ των 2 χωριών (Μουζακίου και Πύλης), είναι:

·         Η συμμετοχή των πολιτών στη χάραξη της αναπτυξιακής στρατηγικής, ιδιαίτερα μέσω των τοπικών φορέων & συλλογικών σχημάτων, αλλά και μέσα από ιδιωτικές πρωτοβουλίες πολιτών.

·         Το παράδειγμα συνεργασίας των επιχειρήσεων Ξύλου & Επίπλου που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Μουζακίου, μέσα από το «Δίκτυο Επιχειρήσεων Ξύλου & Επίπλου Μουζακίου».

·         Το παράδειγμα της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, μία πρωτοβουλία που εξελίχθηκε σε υποστηρικτικό μηχανισμό και για τις επιχειρήσεις αλλά και για τον απλό πολίτη.

·         Το πρόγραμμα χρηματοδότησης ιδιωτικών & Δημόσιων επενδύσεων μέσα από την πρωτοβουλία LEADER για την Περιοχή της Πύλης (Άξονας 4 ΠΑΑ 2007-2013).

·         Το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου, για την περιοχή του Μουζακίου (Άξονας 3 ΠΑΑ 2007-2013).

·         Τα προγράμματα υποστήριξης και προώθησης στην αγορά εργασίας ανέργων, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Ο Δήμαρχος Μουζακίου κος Κωτσός Γεώργιος, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Στόχος της εκδήλωσής μας είναι η ενημέρωση για την εξέλιξη της υλοποίησης του Έργου και των αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν». Επιπρόσθετα, έγινε ενημέρωση σχετικά με τις αναπτυξιακές στρατηγικές και προοπτικές του Δ. Μουζακίου ως παράδειγμα Τοπικής Ανάπτυξης καθώς και για την Πορεία των Προγραμμάτων Προώθησης Ανέργων στην Αγορά Εργασίας.

Στη συνέχεια χαιρετισμό απεύθυνε ο Δήμαρχος Πύλης κος Κουφογάζος Κων/νος, ο οποίος αναφέρθηκε στην άριστη συνεργασία των Δήμων Μουζακίου και Πύλης και τόνισε την αναγκαιότητα στήριξης της Δυτικής Θεσσαλίας. Σημείωσε δε ότι, η συνεργασία των Δήμων ξεκίνησε με την από κοινού υλοποίηση τεχνικών έργων και συνεχίστηκε και σε άλλους τομείς, ενώ τόνισε ότι στο πλαίσιο του παρόντος έργου δίνεται η ευκαιρία ανταλλαγής εμπειριών με χώρες της ευρύτερης Μεσογείου όπως και η μεταφορά πρακτικών, με την κατάλληλη προσαρμογή, στις περιοχές μας.

Στη συνέχεια η κα Τριάντου Λαμπρινή, στέλεχος της Αναπτυξιακής Καρδίτσας, αναφέρθηκε στην πορεία υλοποίησης του έργου «VILLAGES» - «Χωριά». Στο πλαίσιο του προγράμματος οι χώρες που συμμετέχουν μέσα από τους εταίρους του σχεδίου, αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με επιτυχείς εμπειρίες (καλές πρακτικές) στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης ανάπτυξης των περιοχών τους. Η ανταλλαγή εμπειριών εστιάστηκε κυρίως στις δημόσιες πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί σε ορισμένες χώρες, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν καινοτόμες εφαρμογές για άλλες. Το έργο παρείχε στους διακρατικούς εταίρους την ευκαιρία και ένα πλαίσιο για να μάθουν ο ένας από τον άλλο, να ανταλλάξουν απόψεις και να καθορίσουν από κοινού τη βάση πάνω στην οποία μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους τοπικό σύστημα διακυβέρνησης, βήμα προς βήμα. Ιδιαίτερα στάθηκε στην ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του Έργου, ώστε να συμβάλουν ουσιαστικά στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη των χωριών, μέσα από την ανάπτυξη συνεργιών με τις πρωτοβουλίες και τα προγράμματα που υλοποιούνται στην περιοχή.

Ακολούθησε εισήγηση του κ. Βασίλη Μπέλλη, Γενικού Διευθυντή της ΑΝ.ΚΑ. Α.Ε. και υπεύθυνου για την Δράση Μεταφοράς Τεχνογνωσίας του Έργου. Παρουσιάστηκε αναλυτικά η μέθοδος “Countryside Exchange” που χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά της τεχνογνωσίας σε όλα τα στάδιά της. Στη φάση της προετοιμασίας έγινε η επιλογή των πιλοτικών χωριών που οριοθέτησαν την περιοχή παρέμβασης για την κάθε χώρα. Στη συνέχεια έγινε η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης από τους τοπικούς εταίρους, η μελέτη διάγνωσης αναγκών με το συμφωνημένο πρότυπο, ο προσδιορισμός των πεδίων επιστημονικής ειδίκευσης και εμπειρίας των ειδικών, που είναι απαραίτητοι και τέλος η οργάνωση των επί τόπου επισκέψεων της ομάδας των ειδικών.

Μετά τον ορισμό των ειδικών από τους εταίρους των «Βορείων Χωρών», έγινε η μελέτη υλικού που συγκεντρώθηκε από τους τοπικούς εταίρους. Στη συνέχεια η ομάδα των εμπειρογνωμόνων έλαβε υπόψη τους τομείς παρέμβασης που υποδείχτηκαν από την τοπική ομάδα εργασίας και κατά την διάρκεια της επί τόπου επίσκεψης πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με το σύνολο των εκπροσώπων της περιοχής. Το υλικό που συγκεντρώθηκε από τα ερωτηματολόγια έρευνας, επεξεργάστηκε και τα αποτελέσματά του παρουσιάστηκαν δημόσια στις τοπικές αρχές και στα ενδιαφερόμενα μέρη.

Μέρος της μεθόδου, μετά την πρώτη επίσκεψη των ειδικών είναι η κατάρτιση αναλυτικής έκθεσης της πρώτης επίσκεψης με συμπεράσματα και προτάσεις και η δημιουργία της «τράπεζας καλών πρακτικών». Στην έκθεση παρατίθεται αναλυτικά η συνεργασία των εταίρων και οι ενδιάμεσες συναντήσεις σε άλλες περιοχές (η αξία της σύγκρισης), η προσπάθεια εφαρμογής των συμπερασμάτων και των προτάσεων της πρώτης επίσκεψης. Στην όλη προσπάθεια λαμβάνεται υπόψη το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης και τα πιλοτικά έργα που ο κάθε εταίρος έχει αναλάβει να υλοποιήσει μέσα από το Έργο.

Η μέθοδος ολοκληρώνεται με τη δεύτερη επίσκεψη των ειδικών και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων ξεκινώντας από την αξιολόγηση στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης της κάθε περιοχής. Στη συνέχεια ακολούθησε επίσκεψη αξιολόγησης στο πιλοτικό έργο (πορεία εργασιών). Στη δεύτερη επίσκεψη γίνεται η εκτίμηση του βαθμού εφαρμογής των προτάσεων των εμπειρογνωμόνων και η επεξεργασία της κοινής έκθεσης αξιολόγησης, η οποία ολοκληρώνεται και παίρνει τελική μορφή μετά την επιστροφή της ομάδας εργασίας στην έδρα τους.

Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν οι Στρατηγικές Τοπικής Ανάπτυξης – «Το παράδειγμα του Μουζακίου», από τον κ. Φραγκόπουλο Δημήτριο του Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης & Πληροφορικής του Δ. Μουζακίου. Η εισήγηση εστιάστηκε στο σχεδιασμό για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του Δήμου και οι προτεραιότητές του σε 4 βασικούς άξονες:

·    Στον πρωτογενή τομέα, (γεωργία – κτηνοτροφία) που αποτελούσαν και αποτελούν παραδοσιακές μορφές απασχόλησης του πληθυσμού

·    Στον δευτερογενή τομέα (μεταποίηση) με έμφαση στα τρόφιμα και στα ποτά (γάλα, κρέας, τομάτα,  κρασί, κλπ) και στον τομέα του ξύλου

·    Στον τριτογενή τομέα, (υπηρεσίες), και ιδιαίτερα στην παροχή υπηρεσιών στους κατοίκους της περιοχής, (δεδομένου ότι το Μουζάκι διαθέτει σημαντικό αριθμό δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών που εξυπηρετούν την ευρύτερη περιοχή) αλλά και στον τομέα του τουρισμού υπαίθρου.

·       Στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη στην περιοχή οι δράσεις του Άξονα 3 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, ο Αναπτυξιακός Νόμος και τα Τοπικά Ολοκληρωμένα Προγράμματα για τις Ευάλωτες Κοινωνικές Ομάδες (ΤΟΠΕΚΟ). Επιπρόσθετα, έχουν εγκριθεί από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, 31 σχέδια συνολικού προϋπολογισμού 8.500.000 € για τα Τοπικά Σχεδία Απασχόλησης, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών αγορών εργασίας (ΤοπΣΑ), σε επίπεδο Περιφέρειας. Η υλοποίησή τους βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και θα προσπαθήσουν να προωθήσουν στην αγορά εργασίας περίπου 2500 ανέργους».

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι πηγή έμπνευσης στην υπογραφή «πλαισίου συνεργασίας» μεταξύ των περιοχών Birzeit και Al Kafryat της Παλαιστινιακής Αρχής, αποτέλεσε η συνεργασία του Μουζακίου και της Πύλης. Σημαντική ήταν επίσης και η δημιουργία δικτύου επιχειρήσεων, ενός κοινού μηχανισμού συγκέντρωσης και εξαγωγής προϊόντων οικοτεχνικής προέλευσης στην Παλαιστινιακή Αρχή.

Από τον φορέα Κοινοτικής & Αγροτικής Ανάπτυξης της περιοχής, την JUHOUD (ΜΚΟ), ζητήθηκε η διερεύνηση αδελφοποίησης μεταξύ των δύο περιοχών, καθώς και η αναζήτηση τρόπων για την συνέχιση της επιτυχούς συνεργασίας τους μετά το πέρας του Έργου.